Moją pracę badawczą pragnę poświęcić dyscyplinie duchowej jaką jest post. W pracy zajmę się następującymi zagadnieniami: czym jest post, historia postu, post w Piśmie Świętym, cel postu, duchowe i zdrowotne skutki postu oraz praktyczne wskazówki. Na początku chciałbym wyjaśnić czym post jest. W tym celu pragnę przedstawić kilka definicji poszczególnych autorów. Najpierw definicja medyczna: „Co  rozumie  się  pod pojęciem postu? Gdy dowóz pokarmów zostaje dobrowolnie obniżony poniżej granicy zapotrzebowania, a nawet podstawowej  przemiany  materii,  można  mówić  o  poście”[1].  Gwen Shaw w swojej książce na temat postu wyjaśnia: „Słowo POST pochodzi od hebrajskiego słowa TSUWM, co oznacza „zakryć swoje usta”, a to znaczy — pościć. Słowo to mówi o specjalnej świętej ciszy”[2]. Inny chrześcijański autor pisze: „Czym jest post w życiu chrześcijanina? Jest to dobrowolne wyrzeczenie się czegoś na określony czas mające swój duchowy cel, przez jednostkę, rodzinę, społeczność lub naród”[3]. Jako ostatnie przedstawię zrozumienie postu w judaizmie: „Hebr. Taanitim, od taanit = umartwianie, com = post – dobrowolne powstrzymywanie się od jedzenia i picia, praktykowane w judaizmie jako akt pokory w obliczu zagrażającego niebezpieczeństwa: znak żałoby lub prośby o boską pomoc czy przebaczenie”[4]. Łącząc te wszystkie wyjaśnienia można powiedzieć, że post jest powstrzymywaniem się od przyjmowania pokarmów przez pewien określony okres czasu dla osiągnięcia pewnego celu. Gdy dana osoba nie przyjmuje żadnych pokarmów ani napojów możemy mówić o poście ścisłym. Ze względu ludzki organizm taki post powinien trwać maksymalnie do trzech dni. Gdy nie przyjmuje pokarmów ale przyjmujemy płyny takie jak woda lub soki mamy do czynienia z postem częściowym. Taki post bez większej szkody dla organizmu ludzkiego może trwać nawet do 40 dni. Gdy powstrzymujemy się od pewnego rodzaju pokarmów takich jak mięso lub słodyczy mamy do czynienia z postem wyrzeczenia. Tego rodzaju post został przedstawiony w Księdze Daniel (Dan 10,2013). Taki post wyrzeczenia również może trwać kilka tygodni a w określonych sytuacjach nawet dłużej.

Post jest praktykowany we wszystkich religiach dla osiągnięcia pewnych duchowych celów.  „Oczywiście post nie jest jedynie chrześcijańską praktyką, wszystkie główne religie świata rozpoznają korzyści wynikające z postu. Zoroaster praktykował post, podobnie Konfucjusz i przywódcy hinduscy. Pościł Platon, Sokrates, Arystoteles. Nawet Hipokrates ojciec współczesnej medycyny wierzył w post”[5]. „We wszystkich kręgach kulturowych post był przestrzegany ze względów religijno – duchowych. Zauważono, że rezultatem dłuższego okres świadomego powstrzymywania się od spożywania pokarmów był stan wzmożonej uważności, poszerzonej percepcji aż do tzw. stanu oświecenia (Mojżesz, Jezus, Mahomet, Budda). O dobroczynnych skutkach postu dobrze wiedzieli kapłani wszystkich religii (kapłani azteccy, egipscy, greccy, sufi i inni), sami doświadczając i korzystając z jego dobrodziejstw, zwłaszcza przed podjęciem ważnych decyzji dotyczących całego narodu, święceniami, obchodami świąt”[6]. Post może być także stosowny w celach medycznych dla poprawy stanu zdrowia lub nawet w celach leczniczych. „Post jest najsilniejszym odwołaniem się do naturalnych sił samoleczących człowieka, patrząc zarówno pod względem somatycznym, jak i psychicznym”[7]. Wynika z tego, że od dawna znane są korzyści zarówno dla organizmu ludzkiego jak i duszy człowieka wynikające z praktykowania postu. Obecnie poprzez rozwój medycyny wiemy więcej na temat tego co dzieje się w organizmie ludzkim podczas postu. Współczesne badania potwierdziły jego pozywany wpływ na organizm ludzki.  „Nie  nowe  to  odkrycie,  że  post  jest  w  stanie wkroczyć nie tylko w sferę somatyczną, lecz również w najgłębsze struktury psychiki.  Post  jest  specyficznym  środkiem,  przyczynowo  dosięgającym mnogości obecnych chorób cywilizacyjnych i czynników ryzyka.  Jeśli  najbardziej  pierwotne  ze  wszystkich  podstawowych funkcji organizmu – odżywianie i trawienie – stają się na powrót  uporządkowane,  to  znacznemu  ułatwieniu  ulega  dostęp do innych funkcji podstawowych – poruszania się i oddychania, regulacji cieplnej i ukrwienia, rytmu snu i czuwania”[8]. Ponieważ post jest ingerencją w funkcjonowanie ludzkiego organizmu powinien być praktykowany z uwzględnieniem wskazań medycznych. Kluczową sprawą jest dostarczanie płynów. Organizm ludzki nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować bez płynów. Dlatego podczas postu należy uwzględnić naturalne zapotrzebowanie ludzkiego organizmu na wodę. W Biblii natomiast opisany jest przypadek kiedy Mojżesz podczas przebywania na górze Synaj pościł przez 40 dni postem ścisłym czyli bez jedzenia i picia: „…przebywałem na górze przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy, nie jedząc chleba i nie pijąc wody” (5M 9,9). Ponieważ ludzki organizm w normalnym trybie nie byłby w stanie tego przeżyć należy uznać tę sytuację za szczególną. Mojżesz przebywał realnie w Bożej obecności i bezpośrednio od Boga otrzymał łaskę uzdalniającą go do tak długiego postu. Podobnie 40 dni pościli jeszcze Eliasz i Jezus ale z Pisma nie wynika, że w tym czasie nie przyjmowali płynów. W Ewangelii Łukasza o Jezusie jest napisane: „w dniach tych nic nie jadł” (Łuk 4, 3). Wynika z tego, że podczas tego postu Jezus mógł pić wodę lub inne płyny. Podobnie o Eliaszu jest powiedziane: „ i szedł w mocy tego posiłku czterdzieści dni i czterdzieści nocy” (1Król 19, 8). Również w tym przypadku można wyciągnąć wniosek, że Eliasz w ciągu tych czterdziestu dni mógł pić wodę.

Piśmie Święte obszernie omawia zagadnienie postu. Jeśli chodzi o wymogi Pisma odnośnie postu to Boże Prawo nakazywało pościć w Dzień Przebłagania (Pojednania). W tym dniu, kiedy arcykapłan dokonywał przebłagania za grzech Izraela cały naród miał ukorzyć się i pościć (4M 29,7). Do dzisiaj w Izraelu Dzień Przebłagania zwany obecnie Jom Kipur jest dniem postu zupełnego. Żydzi, głownie religijni ale nie tylko, nic nie jedzą ani nie piją przez ponad dobę, czyli od zachodu słońca 10 dnia miesiąca Tiszri aż do pojawienia się gwiazd na niebie dnia następnego (w kalendarzu Żydowskim jest to jeden dzień). „Wszystkie czynności, które są zakazane w Szabat, są zakazane również w Jom Kipur. Dodatkowo całkowity post wymaga zrezygnowania z jedzenia jakichkolwiek pokarmów i picia. Nie wolno płukać ust i myć zębów. Nie można się myć (wyłącznie palce). Nie wolno smarować ciała żadnymi substancjami. Nie wolno również nosić obuwia, którego nawet fragment jest wykonany ze skóry. Zakazane jest również współżycie seksualne w jakiejkolwiek formie”[9]. Był to jedyny dzień w którym Bóg nakazał post. Obecnie Żydzi w swym kalendarzu liturgicznym mają dwa posty zupełne (Jom Kipur i Tiszwa BeAw) i pięć „pół- postów (wstrzymywanie się od jedzenia i picia od wschodu do zachodu słońca). Dodatkowo: „Poszczą też państwo młodzi w dzień ślubu aż do zakończenia ceremonii. Poszczą dzieci w rocznicę śmierci rodziców”[10].

Pismo opisuje także inne sytuacje w których pościli pojedynczy ludzi lub cały Izrael. Miało to miejsce w sytuacji zagrożenia lub kryzysu narodowego. Tak postąpił Król Jehoszafat w obliczu zagrożenia ze strony Moabitów i Amonitów (2Kron 20,3). Podobnie postąpił Ezdrasz, ogłaszając post przed podróżą powracających Żydów z Babilonii do Jerozolimy

(Ezd 8, 21-23). W sytuacji zagrożenia życia dla  wszystkich Żydów mieszkających w imperium Perskim trzy dniowy ścisły post zarządziła królowa Estera (Est 4, 16).  Prorok Joel wzywał do ogłoszenia postu w obliczu zagrożenia klęską szarańczy (Joel 1,14). W historii narodów znajdujemy także sytuację kiedy przywódcy ogłaszali post. Tak postąpił Abraham Lincoln: „Podczas wojny secesyjnej Abraham Lincoln wezwał trzy razy do odbycia dnia narodowego ukorzenia, modlitwy i postu. Lincoln zachęcał do poszczenia i modlitwy zarówno w miejscach kultu jak i w domu”[11].

W Izraelu poszczono również na znak żałoby po zmarłym. Tak mieszkańcy Jabesz-Gileda pościli po śmierci króla Saula (1Sam 31,13).  Podobnie Dawid i jego towarzysze na wieść o przegranej bitwie z Filistyńczykami i śmierci Saula rozdarli swoje szaty i pościli do wieczora (2Sam 1,11-12).  Król Dawid pościł także po zamordowaniu przez Joba dowódcy wojsk Izraelskich Abnera (2Sam 3,35). W takim przypadku post był znakiem żalu i przeżywanego bólu po stracie osoby bliskiej lub kogoś ważnego dla narodu. Szczególnie w postawie Dawida widzimy szczery żal po śmierci króla Saula, który przecież był jego wrogiem i prześladowcą. Jednak Dawid wzbił się ponad własny interes i dostrzegł realną stratę dla Izraela jaką była przegrana bitwa i śmierć króla Saula oraz jego  synów.

Post był także elementem skruchy. Nehemiasz na wieści jakie dotarły do niego na temat trudnej sytuacji mieszkańców Jerozolimy, rozwalonego muru wokół miast i wynikającego z tego pohańbienia zaczął płakać, smucić się i pościć przez szereg dni (Neh 1,4). Po kilku latach Nehemiasz wezwał Żydów do skruchy i postu w związku z popełnianym przez naród odstępstwem ( Neh 9,1-2). Żal, skrucha i wyznawanie grzechów połączone były z postem.  Wskazuje to, że post był integralną częścią skruchy i żalu za popełnione grzechy. Można wręcz powiedzieć, że żal wyrażał się poprzez post. W takim przypadku skruch ma swoje uzewnętrznienie w postaci postu. Podobnie prorok Samuel wezwał naród Izraelski do usunięcia obcych bogów w atmosferze skruchy. W trakcie zgromadzania modlili się, wyznawali swoja grzechy oraz pościli (1Sam 7,1-6). Post był widzialnym znakiem upamiętania i żalu za popełnione zło. Możemy zatem wnioskować, że w Izraelu świadomość popełnionych grzechów skłaniała do żalu, skruchy i uniżenia się przed Bogiem włączając w to post. W takim przypadku post pomagał przeżywać żal i jednocześnie wyrażał skruchę. Nie było to upamiętanie tylko na poziomie intelektu i emocji ale poprzez post dotyczyło także ciała. Zaryzykuję stwierdzenie, że skruchę przeżywał cały człowiek a wiec duch, dusza i ciało. Podobne zrozumienie wykazali mieszkańcy Niniwy. Kiedy prorok Jonasz ogłaszał poselstwo nadchodzącego sądu Bożego i zniszczenia Niniwy król oraz mieszkańcy na znak przyjęcia tego poselstwa ogłosili post ( Jon3,5-10). Znakiem prawdziwego upamiętania były: odwrócenie się od złych dróg, założenie na siebie ubrania z włosienicy oraz post. Niezwykłe jest to, że król Niniwy kazał pościć i ubrać we włosienicę nie tylko ludzi ale też bydło.

W konsekwencji Bóg odstąpił od wylania swego gniewu i sądu. Należy zauważyć, że podobnego przykładu upamiętania nie znajdujemy więcej w Piśmie.

Post występuje również w kontekście poszukiwania wskazówki i odpowiedzi od Boga.

W czasie bratobójczej wojny Izraela z plemieniem Beniamina, Izraelici po przegranej bitwie pościli i pytali Boga co mają czynić dalej. Bóg udzielił im odpowiedzi: „Ruszcie, gdyż jutro wydam ich w wasz ręce” (Sędź 20, 26-28). Podobnie Dawid gdy wstawiał się o swoich przeciwników w trakcie ich choroby modlitwę połączył z postem (Ps 35,13).

Również Pan Jezus nauczał o poście. W ewangeliach znajdujemy trzy sytuacje kiedy Chrystus poruszył to zgadnie. Pierwszy raz w nauczaniu zwanym „Kazaniem na górze” (Mat 6, 16-18). Użyty przez Jezusa zwrot: „A gdy pościcie” wskazuje, że dla Jezusa było to oczywiste, że jego uczniowie oraz słuchacze poszczą. Jezus nie nauczy o tym, że należy pościć ale uznaje to za coś oczywistego. Skupia się natomiast na tym, jak należy pościć. Naucza, że post nie powinien być na pokaz dla innych ale dla Boga. Zwraca uwagę aby nie obnosić się z postem lecz czynić to w ukryciu. W innym miejscu Jezus odpowiada na zarzut dotyczący postu, wystosowany przez uczniów Jana. Zarzucili oni, że jego uczniowie nie poszczą. Z odpowiedzi Jezusa możemy wywnioskować, że jest właściwy i niewłaściwy czas do postu. Jezus wrócił uwagę, że przyjdzie taki czas i jego uczniowie też będą pościć (Mat 9, 14-15). Kolejny raz Jezus wspomniał o poście w kontekście uzdrowienia chłopca chorego na epilepsję. Uczniowie nie byli w stanie pomóc tej osobie. Jezus po uzdrowieniu chorego wyjaśnił: „Ale ten rodzaj nie wychodzi inaczej, jak tylko przez modlitwę i post” (Mat 17, 21). Widzimy więc, że istniej taki obszar problemów duchowych gdzie nie wystarczy tylko modlitwa ale konieczny jest też post. Jednocześnie Jezus sam był tego przykładem ponieważ przed rozpoczęciem publicznej służby pościł czterdzieści dni (Mat 4,1-11).

Następnie w księdze Dziejów Apostolskich czytamy o poście. Pościli przywódcy zboru w Antiochii (Dz.A 13, 1-3). Pismo mówi, że: A gdy oni odprawiali służbę Pańską i pościli rzekł Duch Święty…” (Dz. A 13,2). Wynika, że wspólna modlitwa i post przywódców zboru był czymś stałym. Można wnioskować, że ich publiczna służba (gr. λειτουργουντων) połączona była z czasem modlitwy i postu. Wyznaczając starszych w zborach, które zostały założone podczas wyprawy misyjnej, apostołowie również czynili to z modlitwą i postem (Dz. A 14, 23). Znajdujemy tutaj analogie do postępowania Pana Jezusa, który przed wybraniem apostołów spędził noc na modlitwie do Ojca (Łuk 6, 12). Ważne decyzje zapadały w atmosferze modlitwy i postu. W tych przypadkach post i modlitwa przyczyniały się do odebrania woli Boga.

W listach Nowego Testamentu nie znajdujemy zbyt wiele na temat postu. Jedynie ap.Paweł wspomina o nim. W 2 liście do Koryntian mówi, że jednym z elementów życia sługi Bożego jest post (2Kor 6, 5). Post występuje w kontekście licznych trudności ale również w kontekście takich elementów duchowego życia jak czuwanie, czystość, poznanie, wielkoduszność. Wskazuje to, że apostoł praktykował post jako element duchowego życia.

W Dziejach Apostolskich Łukasz pisze, że gdy Saulowi w drodze do Damaszku objawił się Jezus, pościł trzy dni ( Dz. A 9, 9). Na podstawie tych informacji możemy wysnuć wniosek, że post był integralną częścią służby apostoła Pawła. Pościł po tym jak objawił mu się Jezus i pościł w trakcie swojej służby. Dalej w tym samym liście apostoł pisze, że przechodził liczne trudności i często pościł (2Kor 11, 27). Jednak słowo „post” w tym w kontekście występuje obok głodu, pragnienia, zimna i nagości. Można więc wnioskować, że mogło chodzić o sytuacje przymusowe, kiedy z powodu braków pożywienia apostoł musiał pościć. W listach mamy jeszcze jedną wzmiankę o modlitwie i poście w kontekście małżeństwa. Apostoł Paweł zaleca aby małżonkowie nie stronili od współżycia ze sobą. Jedynym powodem powstrzymywania się od współżycie jest okres na wspólną modlitwę i post (1Kor 7,5). W tym wersecie słowo „post” (gr. νηστεια) występuje jedynie w tekście większościowym (Textus Receptus), który był podstawą starszych tłumaczeń Nowego Testamentu (Biblia Gdańska).

Analizując dalej stosunek chrześcijan do  postu możemy zauważyć, że ulegał on zmianie na przestrzeni wieków. „Didache”, przewodnik moralnego życia dla chrześcijan pochodzący prawdopodobnie z II w., poleca wyznawcom Chrystusa pościć w środy i w piątki”[12]. Podobnie przez dwa dni w tygodniu pościli faryzeusze. Widzimy więc, że post we wczesnych latach chrześcijaństwa był czymś normalnym. Dodatkowo w trakcie postu chrześcijanie oszczali jedzenie. „We wczesnym okresie wspólnoty kościelnej post rozumiany był jako zupełne powstrzymywanie się od jedzenia i picia od rana do wieczora. Wieczorny posiłek powinien być tak prosty jak to możliwe. W pierwszych wiekach po Chrystusie oznaczał składający się z chleba i wina. Potrawy, które w innym przypadku zostałyby zjedzone, powinny być przekazane biednym. (…). Dzięki powstrzymywaniu się od kosztownych potraw i napojów, oszczędzano pieniądze, które dawano ubogim (…). Orygenes nazywał błogosławionymi tych, którzy pościli „by karmić biednych”[13]. W czwartym wieku po Chrystusie idea postu w Kościele była ciągle żywa. „Post rozumiano również jako sposób zbliżania się do Boga. Jan Chryzostom pisze „Podobnie jak jedzenie czyni ciało tłuszczym, tak post wzmacnia duszę dając jej lekkość. Pozwala duszy wznieść się wysoko by kontemplowała rzeczy podniosłe”[14]. Historia Kościoła rzuca kolejne światło na rozumienie postu. „W średniowieczu patrzono na post w kontekście następując  słów Jezusa: „ Jeśli kto chce pójść za mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój i niech mnie naśladuje”. (Mt 16,24)”[15]. „Św. Tomasz z Akwinu (XIII w.) jest przykładem chrześcijańskiego autora, który we wszystkich rzeczach chwali umiarkowanie i radość serca. Wyznacza jednak szczegółowe i precyzyjne reguły postów, które wydają się odpowiadać legalistycznej potrzebie przestrzegania ścisłych przepisów, by zasłużyć na Bożą aprobatę”[16].

Reformacja i reformatorzy również zajmowali się dziedzinami duchowego życia w tym postem. „Na początku XVI w. Marcin Luter pisał: „O poście powiem tak: jest rzeczą dobrą często pościłby ująć w karby i panowanie ciało. Ponieważ gdy żołądek jest pełny ciało nie służy kaznodziejstwu, modlitwie, nauce ani niczemu innemu co jest dobre”[17]. W późniejszych wiekach do postu przykładano równie duża wagę jak we wczesnych latach chrześcijaństwa. „Wielu osadników amerykańskich, w tym purytanie przywiązywali wagę do postów.

W czasie odnowy religijnej w połowie XVIII w., w czasach Jonathana Edwarda.  Post uzyskał wielkie znaczenie jako sposób otwierania się na moc Bożą”[18]. Widzimy jednak, że ruchy przebudzeniowe łączyły post nie tyle z umartwianiem, co z otwieraniem się na Boże działanie. Następuje subtelna zmian motywacji do tego aby pościć. Niestety wraz z polepszaniem się warunków życia w społeczeństwie zachodnim post stopniowo ulegał zanikowi. „W pierwszej połowie XX w. post jako praktyka duchowa w krajach zachodu nie odgrywał istotnej roli”[19]. Chrześcijaństwo zaniedbało tę dyscyplinę nie dostrzegając większej wartości dla duchowego życia. Ponowne zainteresowanie postem nastąpiło z powodu następujących czynników.  Po pierwsze przebudzenie zielonoświątkowe i charyzmatyczne. Wzrastające zainteresowanie mocą Ducha i darami duchowymi sprawiło, że Kościół ponownie zaczął mówić i praktykować post. Drugim czynnikiem był wpływ Kościoła Prawosławnego w którym post odgrywał ważną rolę i praktykowano go nieprzerwanie przez stulecia. Również chrześcijańskie ożywienie w krajach dalekiego wschodu takich jak Chiny i Indie, przyczyniło się do wzrostu zainteresowania postem przez chrześcijan z zachodu.

W krajach tych post jest jednym z ważnych elementów duchowego życia chrześcijan. Kolejnym czynnikiem stały się książki i publikacje na temat postu. Chrześcijańscy pisarze zaczęli pisać na temat postu i jego znaczenia w duchowym życiu. Spowodowało to ponowne zainteresowanie tą dyscypliną.

Ponieważ post nie należy do dyscyplin łatwych, aby zacząć praktykować tą dziedzinę duchowego życia należy poznać korzyści płynące z postu. Trudno jest wyrzekać się czegokolwiek nie znając powodu i przyczyny dla której to robimy. Dlatego ważne jest abyśmy poznali korzyści płynące z postu. Chrześcijańska misjonarka Gwen Show tak pisze o poście: „Gdy pościmy i szukamy Boga, aby Go poznać, zobaczyć, odczuć stać się podobnym Jemu, wtedy zaczynamy widzieć naszą brzydotę i słabości. W ten sposób zwiększają się nasze obciążenia. Ale dzięki Bogu mamy nadzieję na zmianę, kiedy zobaczymy co trzeba zmienić w naszym życiu. W najbardziej beznadziejnej sytuacji jest ten, kto jest ślepy duchowo, kto nie może widzieć plam i brudów na swych szatach”[20]. Wskazuje ona, że post otwiera nasze duchowe oczy. Zaczynamy widzieć Boga i siebie we właściwym świetle. Jednocześnie poprzez post otrzymujemy realną siłę do zmiany. Bóg działa w nas. Następnie dodaje: „Pierwszym efektem postu jest to, że zaczynamy wszystko widzieć z innej perspektywy. Nagle zauważamy prawdziwą wartość naszych ambicji, będących często owocem dumy.

W świetle Bożych wiecznych wartości, wiele spraw, które wydawały się nam ważne, są niczym. Post daje nam święte odczucie prawdziwych wartości. Jest to jakby Boży „pion”. Ten „pion” potrzebny jest nam na każdy dzień, szczególnie gdy prawdziwa wizja usługi jest nierozerwalnie związana z czarem i urokiem współczesnego kościoła”[21]. Założyciel Międzynarodowej Szkoły Chrystusa Bert Clendennen tak widzi cel postu: „Jeśli ma nastąpić wzrost w Chrystusie, coś w tobie i we mnie musi stać się ofiarą całopalną. Bóg dał nam post, abyśmy mogli umartwić „starą naturę”. (…) Według Izajasza 58, 6-7, Bóg wybrał post w tym celu, by uwolnić duchowego człowieka od tej okropnej natury. W efekcie Bóg powiedział, jeżeli poprzez post umartwiacie uczynki ciała, będziecie żyć”[22]. Dalej w swoim nauczaniu mówi: „Jeżeli ty, poprzez post i modlitwę, umieścisz nowe stworzenie we właściwym miejscu, Bóg będzie działał przez ciebie i dla ciebie. Rzeczy, o które walczymy by je osiągnąć będą miały miejsce”[23]. Clendennnen główny cel postu widzi w umartwieniu starej natury. Zwycięstwo nad cielesną naturą następuje właśnie poprzez post. To zwycięstwo umożliwia nam dostęp do Bożych zasobów. Teraz Bóg będzie mógł z większa mocą działać przez nas.  Inny chrześcijański pisarz David Servant tak pisze: „Pierwszorzędnym celem postu są korzyści płynące ze spędzenia dodatkowego czasu na modlitwie i szukaniu Boga.

W Biblii nie ma prawie żadnej wzmianki o poście, który by nie łączył się  modlitwą, co sugeruje, że post bez modlitwy nie ma sensu”[24]. Podkreśla on korzyści praktyczne mianowicie więcej czasu na modlitwę. Faktycznie odpadają nam obowiązki związek z zakupami i przygotowaniem posiłków. Naturalnie mamy więcej czasu na modlitwę.  Podsumowaniem celów i korzyści postu może być fragment artykuły pastora Janusza Lindnera. „Post jest formą oddania naszego ciała, ale i duszy do dyspozycji Boga. Jest swoistą formą kapitulacji ciała, desperacką deklaracją braku sił i przyznania się do ograniczonych możliwości człowieka. W czasie postu manifestujemy swoją ludzką bezradność, połączoną z pragnieniem zależności od Boga. Pokazujemy,  że nie chcemy żyć w oparciu o własne siły, wykształcenie, znajomości czy życiowe doświadczenie. Post łamie starą cielesną naturę. Jest to doskonała forma bezwarunkowego poddania się Bogu. Jest to w końcu wielkie wołanie niezależnego człowieka: „Boże, potrzebuję Ciebie, oddaję Ci samego siebie, ponieważ sam nie jestem w stanie dać sobie rady, proszę pokieruj moim życiem na swoich warunkach, zgodnie z Twoją , a nie moją wolą. Celem postu nie jest przekonywanie Boga do naszych racji i planów, lecz poddanie się Panu”[25].

Chrześcijańscy pisarze główne korzyści z postu upatrują w sferze ducha. Podkreślają kapitulację cielesnej natury, zwycięstwo nad swoimi słabościami oraz dostęp do Bożej mocy i błogosławieństw.  Zauważają także bardzo praktyczny aspekt, mianowicie więcej czasu, który można wykorzystać na relację z Bogiem.

Ponieważ praktykowanie postu wiąże się z naturalną ingerencją w organizm ludzki chciałbym też omówić kilka praktycznych aspektów postu. Naturalne  pytanie dotyczy długości postu. Zgodnie z tym co naucza Pismo, możemy pościć od jednego posiłku do czterdziestu dni. Na początku jednak zalecany jest post krótszy, jednodniowy w celu nabrania doświadczenia i oswojenia naszego organizmu z postem. W przypadku postów powyżej trzech dni koniecznie powinniśmy pić wodę. Co się dzieje z naszym organizmem w czasie postu. Gwen Show pisze: „Spalają się wszystkie toksyczne części oraz tłuszcze. Tłuszcz z komórek tłuszczowych zostaje przekształcony w energię i zaraz znika napięcie, ponieważ układ nerwowy zaczyna odpoczywać. Twoje ciało odpoczywa ponieważ nie przyjmujesz regularnych posiłków”[26]. Inną obawa jest to czy podczas postu będą mógł normalnie funkcjonować? Tak. W trakcie postu możemy wykonywać prawie wszystkie życiowe czynności. Natomiast ważne jest abyśmy oddzielili czas dla Boga. Nasz post ma sens jeśli w tym czasie spędzamy czas na modlitwie, studiowaniu Słowa, ciszy, odosobnieniu, kontemplacji. Ważne jest też aby nasze motywacje były czyste. Nie pościmy dla zbawienia naszej figury ale dla pogłębienia relacji z Bogiem. Ważny etap to zakończenie postu.

W żadnym wypadku nie powinniśmy zaraz po poście najeść się do syta. Szczególnie po dłuższym poście powrót do normalnego odżywiania powinien być stopniowy. Na początku soki, owoce, jarzyny. Powrót organizmu do normalnego odżywiania powinien być zbliżony do czasu trwania postu. Powinniśmy też uważać na „życzliwych ludzi”. Pojawią się tacy, którzy powiedzą, że przesadzamy, że Bóg tego od nas nie wymaga, że źle wyglądamy, że popadniemy w chorobę. Dlatego ważne jest abyśmy mieli osobiste, głębokie przekonanie od Boga, że jest to dla nas czas postu. Biblia mówi, że „wszystko ma swój czas” (Kaz. Sal 3,1).

Post jako dyscyplina duchowego życia był praktykowany przez Bożych ludzi we wszystkich czasach. Pościli miedzy innymi: Mojżesz, Eliasz, Ezdrasz, Nehemiasz, Estera, Jezus, ap. Paweł. Dodatkowo, post był praktykowany zbiorowo przez naród wybrany jak i Kościół. Pismo Święte mówi o poście: jako znaku żałoby, podczas upamiętania i skruchy, w trakcie zagrożenia oraz w czasie poszukiwania Bożego kierownictwa. Post jeśli jest praktykowany z właściwym motywacji przybliża nas do Boga i pogłębia nasze duchowe życie. Post powinien być połączony z czasem modlitwy i odosobnienia dla Boga. Oprócz pozytywnych duchowych skutków, post ma także pozytywny wpływ na ludzki organizm poprze spalanie tłuszczów i toksyn. Bóg ustanowił post jako środek wpływający na jakość naszego duchowe życie.

 

BIBLIOGRAFIA:

  1. Richard Foster. Dyscypliny życia duchowego (Celebration of discipline). Aetos,2008
  2. Lenne M. Baab. Jak pościć? (Spiritual Freedom Beyond Our Appetites). Esprit S.C., 2007
  3. Gwen Shaw. Twoja wizyta u Boga. (Your Appointment with God). End-Time Hendmaidens, INC, 1977
  4. David Servant. Pozyskujący Uczniów Sługa Boży. ( The Disciple – Making Minister) Ethnos Prees, 2007
  5. Bert Clendennen. Szkoła Chrystusa. (School of Christ). SOC Intl.
  6. Fahrner Heinez. Post jako metoda leczenia. (Fasten als Therapie). Wydawnictwo medyczne, Gdańsk 1999

ARTYKUŁY:

  1. Janusz Lindner. Post cz.I, II, III. http://krotoszyn-charisma.pl/biblioteka/artykuly/
  2. Dawne dzieje postu,   http://svetomir.blox.pl/2009/03/Dawne-dzieje-postu.html
  3. Posty, http://www.jhi.pl/psj/posty
  4. Krótka historia postu, http://www.cudownyportal.pl/article.php?article_id=594
  5. Jom Kipur, http://the614thcs.com/26.572.0.0.1.0.phtml
  6. http://www.sff.fora.pl/religia-religion,8/taanitim-posty-w-judaizmie-10-tevet-13-grudnia-2013,79.html

Przypisy:
[1]Fahrner Heinez. Post jako metoda leczeni,  s.7
[2] Gwen Shaw. Twoja wizyta u Boga, s. 8
[3] Lenne M. Baab. Jak pościć,  s. 15
[4] Artykuł. „Posty”. http://www.jhi.pl/psj/posty
[5] Richard Foster. Dyscypliny życia duchowego, s.71
[6] Artykuł. „Krótka historia postu”. http://www.cudownyportal.pl/article.php?article_id=594
[7] Fahrner Heinez. Post jako metoda leczenia, s. 7
[8] Fahrner Heinez. Post jako metoda leczenia, s. 8
[9] Artykuł Jom Kipur http://the614thcs.com/26.572.0.0.1.0.phtml
[10] http://www.sff.fora.pl/religia-religion,8/taanitim-posty-w-judaizmie-10-tevet-13-grudnia-2013,79.html
[11] Lenne M. Baab. Jak pościć,  s. 77
[12] Lenne M. Baab. Jak pościć?, s. 67
[13] Lenne M. Baab. Jak pościć?, s. 69-70
[14] Lenne M. Baab. Jak pościć?, s.70
[15] Lenne M. Baab. Jak pościć?, s. 73
[16] Lenne M. Baab. Jak pościć?, s. 72
[17] Lenne M. Baab. Jak pościć?, s. 76
[18] Lenne M. Baab. Jak pościć?, s. 77
[19] Lenne M. Baab. Jak pościć?, s. 78
[20] Gwen Shaw. Twoja wizyta u Boga, s. 9
[21] Gwen Shaw. Twoja wizyta u Boga, s. 16
[22] Bert Clendennen. Szkoła Chrystus, s. 746-747
[23] Bert Clendennen. Szkoła Chrystusa, s. 751
[24] David Servant. Pozyskujący Uczniów Sługa Boży, s. 362
[25] Lindner Janusz. Post, s. 8
[26] Gwen Shaw. Twoja wizyta u Boga, s.51